Thursday, July 02, 2009

"Người tốt" đâu cả rồi ?

- Lm. Lê Quang Uy - 29/06/2009



Đầu tháng 5 vừa qua, khi có dịp đến thăm bạn bè cũ Nhóm Mai Khôi ở tiểu bang Virginia, tôi được dẫn đi thăm Viện Bảo Tàng Báo Chí ngay tại thủ đô Washington nước Mỹ. Viện Bảo Tàng được đặt tên với cách chơi chữ, ghép chữ rất khéo: NEWSEUM. Ở đây có nhiều cái lạ, cái hay lắm, tôi không biết làm sao kể cho hết, nhưng có một chi tiết nhỏ nhưng rất thấm thía tôi có thể chia sẻ với mọi người trong bài viết này, đó là một câu thuộc loại danh ngôn được khắc chữ to trên tường như thế này:
"IF A PERSON GOES TO A COUNTRY AND FINDS THEIR NEWSPAPERS FILLED WITH NOTHING BUT GOOD NEWS, THERE ARE GOOD MEN IN JAIL". Tác giả là ông Daniel Patrick Moynihan. Tôi về mở Google để tìm thì biết đây là một thượng nghị sĩ Quốc Hội Hoa Kỳ, sinh năm 1927, mới mất năm 2003.

Tôi không rành tiếng Anh nhưng xin phép tạm dịch thoát ý thế này: "NẾU NGƯỜI TA ĐẾN MỘT ĐẤT NƯỚC NÀO ĐÓ VÀ ĐỌC ĐƯỢC TRÊN CÁC TRANG BÁO TOÀN LÀ CÁC TIN TỨC TỐT, THÌ ẮT LÀ NHỮNG NGƯỜI TỐT CỦA ĐẤT NƯỚC ẤY ĐANG BỊ NHỐT TRONG TÙ !"

Tôi đã định viết bài này đúng vào ngày 21.6.2009, Ngày Báo Chí Việt Nam, nhưng mà rồi lu bu, để đến bây giờ, tuy trễ hẹn một tuần, nhưng phải nói là giá trị ý nghĩa sâu xa của câu nói này làm chúng ta thấy đau đau, thấy buồn buồn ở trong lòng.

Đau và buồn là bởi hiện tại quanh ta đang có như thế thật. Những "người tốt" ta biết, ta nghe nói về họ, ta lại quý mến cảm phục họ về những việc họ đang làm, bỗng nhiên họ bị bắt với đủ các tội danh xấu xa tệ hại.

Cùng với câu nói vừa nêu trên, ta cũng nhận ra dạo này trên các trang báo và bài viết không theo "lề phải" cũng đang phổ biến một câu nói khác, cũng hết sức thấm thía, ngẫm nghĩ thấy xót xa chua chát, như một lời than thở, một cái chép miệng, lắc đầu ngao ngán. Câu ấy đại để là: "CÁI ÁC VẪN TỒN TẠI LÀ VÌ NGƯỜI TỐT CHƯA LÊN TIẾNG".

Đối với riêng tôi, có thể hiểu đó là một lời chất vấn lương tâm chính mỗi người chúng ta, nếu chúng ta còn muốn tự nhận mình là... "người tốt".

Người tốt trước hết là người không bao giờ làm điều xấu. Nhưng không làm điều xấu thì chưa hẳn đã được xếp vào loại "người tốt". Người tốt còn phải làm được nhiều điều tốt, trong đó có điều tốt quan trọng nhất, đó là làm sao cho cái xấu, nhất là cái ác, bị phát giác, lộ diện, phanh phui tới nơi tới chốn khỏi những lớp vỏ ngụy trang, đóng kịch. Thậm chí, cái ác và điều xấu, nó còn giả vờ là điều tốt mà đánh lừa mọi người. Ví dụ: Người tốt không bao giờ nói dối, nhưng người tốt cũng sẽ phản ứng ngay khi biết được có ai quanh mình nói không đúng sự thật, hoặc ít ra ngăn cản, can thiệp, lên tiếng cảnh báo, khuyên nhủ để sự dối trá không còn đất sống, hơn nữa, người ta sẽ ủng hộ, sẽ bênh vực, sẽ đứng về phía sự thật.

Đây là một trách nhiệm, một sứ mạng mà "người tốt" tự nguyện nhận vào mình, để sống cho mình và cho cộng đồng, chứ không ai có thể áp đặt ép buộc. Lương tâm của "người tốt" dường như tự mặc định sẵn như thế, không cần lý luận gì nhiều và lâu lắc trước một sự việc. "Người tốt" phản ứng nhanh, nhiều khi là phản ứng mạnh trước điều xấu, trước cái ác, gần như là vô điều kiện.

Và cũng phải nói hệ quả của một thái độ sống thẳng băng như thế giữa cuộc sống còn lắm điều lươn lẹo luồn lách, đương nhiên sẽ đẩy "người tốt" vào những hoàn cảnh bi đát. Thiệt thòi về vật chất, bị xúc phạm danh dự, và lắm khi phải chịu cảnh bắt bớ tù đầy oan khiên. Bù lại, tâm hồn "người tốt" luôn được bình an, lương tâm được ung dung thư thái.

Một giá trị khác hết sức lớn lao mà bản thân "người tốt" nhiều khi không ngờ, không nghĩ đến, ấy là cứ hễ có một "người tốt" bị bách hại thì cộng đồng lại dậy lên một sự khâm phục kính trọng kèm theo một sự thương cảm xót xa. "Trời ơi, tội nghiệp quá, ông ấy, chị ấy tốt như thế mà sao lại gặp chuyện khốn khổ thế này !?!" Thế rồi, trong tâm khảm có tiếng nói thúc giục người ta cũng hãy cố gắng mà sống tốt hơn, bớt sợ sệt, thôi không tránh né, để rồi đến một lúc nào đó, người ta cũng sẽ mạnh dạn can đảm phản ứng trước cái xấu, trước điều ác. Vậy là số "người tốt" không giảm đi mà lại tăng lên. "Người tốt" càng bị tiêu diệt áp chế thì lại càng có thêm nhiều "người tốt" khác góp tiếng nói dõng dạc cho cuộc đời.

"CÁI ÁC VẪN TỒN TẠI LÀ VÌ NGƯỜI TỐT CHƯA LÊN TIẾNG". Câu nói này sẽ không còn là "âm tính", là thụ động, nhưng sẽ trở thành một lời cảnh báo, lay động, thức tỉnh, khơi gợi cái "thiện căn ở tại lòng ta", để "người tốt" thấy nhất thiết và cấp thiết phải lên tiếng trước cái ác. Cái ác có thể hoành hành nhưng chắc chắn không thể cứ tồn tại mãi dưới ánh sáng mặt trời của Chân – Thiện – Mỹ.

Bài trích sách Công Vụ Tông Đồ dịp Lễ kính hai Thánh Phêrô và Phaolô ( Cv 12, 1 – 11 ) kể lại câu chuyện của cộng đoàn tín hữu tiên khởi:

Vua Hêrôđê vốn là người Do Thái, là đồng bào với Chúa Giêsu và với các Tông Đồ, ấy thế mà lại ra tay ngược đãi Hội Thánh, rồi ra lệnh chém đầu ông Giacôbê. Vua lại được thể, cho bắt luôn ông Phêrô tống ngục, hai tay khóa bằng hai cái xiềng, lính canh bốn toán, mỗi toán bốn người. Hôm sau không khéo ông Phêrô cũng sẽ bị lôi đi xử chém. Bên ngoài, bà con trong Hội Thánh thương quá, xót xa quá, họp nhau lại cầu nguyện khẩn thiết.

Nửa đêm, ánh sáng chói lòa trong ngục, sứ giả của Chúa đến đứng cạnh Phêrô, lay Phêrô thức dậy, bật tung mọi xiềng xích, rồi dẫn Phêrô băng qua hai vọng canh, mở luôn cánh cổng sắt thông ra phố. Ông Phêrô còn đang ngẩn ngơ bàng hoàng thì sứ giả của Chúa biến mất. Cứ như mơ ! Phêrô tuyên xưng: "Bây giờ tôi biết thật sự Chúa đã sai thiên sứ của Người đến, và Người đã cứu tôi thoát khỏi tay vua Hêrôđê, và khỏi mọi điều dân Do Thái muốn tôi phải gánh chịu !"


Thế đấy, "Người Tốt" Giacôbê và "Người Tốt" Phêrô đều bị bắt nhốt tù vì đã dám loan báo một "điều tốt", một "tin tốt" ( Phúc Âm – Euaggelion – Évangile – Gospel ) cho toàn dân. Giacôbê thì đã bị xử chém khá sớm ở Giêrusalem, còn Phêrô thì được Chúa cứu nhiều phen, nhưng rồi đến thời đến buổi, cũng bị giết tại Rôma. Nhìn theo góc độ của thế gian, rõ là thất bại, thất bại thảm hại ! Nhưng nhìn với chiều kích Đức Tin, những "người tốt" ấy làm được bao nhiêu là điều tốt, và điều tốt mạnh nhất, dữ dội nhất, là dùng chính cái chết của bản thân mình để định hướng cho Sự Sống của mọi người.

Vấn nạn "người tốt đâu cả rồi ?" thoạt tiên nghe sao mà nản chí quá, nhưng dõi nhìn hành trình của Hội Thánh xuyên qua lịch sử đen tối của thế gian, ta an nhiên xác tín: có một "Người Tốt" nơi vạn "người tốt", ấy là "Người Tốt Giêsu" vẫn đang sánh vai bên ta, mời gọi ta cũng hãy là những "người tốt", mời gọi ta hãy lên tiếng để cái xấu và điều ác bị đẩy lui. Và "Nước Cha trị đến !"

Ngay lúc này, khi Nước Cha chưa trị đến, "Người Tốt Giêsu" bảo ta: "Đừng sợ ! Bình An cho anh em ! Hãy theo Thầy !"

Lm. QUANG UY, Chúa Nhật Lễ Vọng kính Thánh Phêrô và Phaolô, Sàigòn 28.6.2009
(http://dcctvn.net/news.php?id=4165)

No comments: